؛ استاندار گیلان در رأس هیاتی متشکل از فعالان اقتصادی و تجار این استان به روسیه سفر کرده است، پیگیری آخرین وضعیت توافق‌های ترانزیتی، کریدور شمال جنوب، پروژه رشت آستارا، توسعه زیرساخت های بندری، معرفی محصولات صادراتی استان گیلان و برگزاری نشست بین تجار گیلانی و روسی،  رایزنی در خصوص مسائل مربوط به حمل‌ونقل دریایی، زمینی و ریلی و همچنین امضا چند تفاهم همکاری فی مابین و ملاقات با همتایان روس در جمهوری داغستان و آستارا خان و همچنین دیدار با معاون وزیر راه دولت روسیه در دستور کار این هیئت ایرانی است.

*دیدار رئیس‌جمهور روسیه با رهبر انقلاب اسلامی

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای رهبر معظم انقلاب اسلامی عصر روز (سه‌شنبه) ۲۸ تیرماه ۱۴۰۱ در دیدار آقای ولادیمیر پوتین رئیس‌جمهور روسیه و هیئت همراه با تأکید بر ضرورت عملیاتی شدن تفاهم‌ها و قراردادهای بین دو کشور، هوشیاری در مقابل سیاستهای فریبکارانه غرب را لازم دانستند و خاطرنشان کردند: همکاری‌های بلندمدت ایران و روسیه عمیقاً به نفع هر دو کشور است. 

رهبر انقلاب همکاری‌های بلندمدت ایران و روسیه را جداً‌ و عمیقاً‌ به نفع هر دو کشور خواندند و خطاب به آقای پوتین گفتند: جنابعالی و رئیس‌جمهور ما هر دو اهل اقدام و پیگیری هستید، بنابراین همکاریهای دو کشور در این دوره باید به اوج خود برسد.

ایشان با تأیید سخنان رئیس‌جمهور روسیه درباره ضرورت راه‌اندازی خط آهن رشت- آستارا، این کار را موجب تکمیل خطِ حمل ونقلِ شمال- جنوب و به نفع هر دو کشور دانستند.

پس از صحبت‌های رئیس‌جمهور روسیه در خصوص تکمیل راه‌آهن رشت ـ آستارا و تأکید مقام معظم رهبری، رئیس‌جمهور نیز در جلسه هیئت دولت به معاون اول خود مأموریت داد تا با همکاری وزارت راه و شهرسازی، روند اجرای این کریدور مهم ترانزیتی را پیگیری و زمان‌بندی دقیق آغاز و تکمیل آن را مشخص کند.

*آیت‌الله رئیسی: راه‌آهن رشت – آستارا گام راهبردی در روابط ایران و روسیه است 

رئیس جمهور گفت: امضای توافقنامه راه آهن رشت – آستارا، گام مهم و راهبردی در جهت همکاری های بین جمهوری اسلامی ایران و فدراسیون روسیه است.

آیت‌الله سید ابراهیم رئیسی روز چهارشنبه ۲۷ اردیبهشت ۱۴۰۲ در مراسم امضای توافقنامه احداث راه‌آهن رشت -آستارا که به صورت ویدئو کنفرانس با حضور روسای جمهور ایران و روسیه برگزار شد، با قدردانی از آقای ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه، دولت و مردم این کشور اظهار داشت: بدون تردید این توافق گام مهم راهبردی در جهت همکاری های جمهوری اسلامی ایران و فدراسیون روسیه است؛ همکاری‌های ایران و روسیه در حوزه های مختلف وجود دارد و این هم یکی از جلوه های همکاری است که امروز بین دو کشور رقم می خورد.

رئیس جمهور، امضای این توافقنامه را محدود به همکاری ایران و روسیه ندانست و با بیان اینکه کشورهایی که در مسیر گذرگاه ریلی شمال – جنوب قرار دارند، از آن سود می برند، اظهار داشت: کریدور شمال – جنوب برای همه کشورهای منطقه مفید خواهد بود؛ این مسیر از آسیای شرقی و جنوبی گرفته تا قفقاز و شمال اروپا، جلوه ای از دوستی، همگرایی و همکاری تجاری و اقتصادی بین همه این کشورها خواهد بود و این همکاری ها بیش از گذشته برقرار خواهد شد.

*استاندار گیلان در دیدار دستیار ویژه رئیس جمهور روسیه مطرح کرد:

اجرای راه آهن رشت- آستارا گامی موثر در پیشبرد برنامه های مشترک ایران و روسیه

نماینده عالی دولت در گیلان توجه ویژه رهبر معظم انقلاب به احداث و تکمیل راه آهن رشت-آستارا را نشان دهنده اهمیت بالای این پروژه استراتژیک در توسعه روابط تجارت بین المللی دانست و گفت: اجرای راه آهن رشت- آستارا گامی موثر در پیشبرد برنامه های مشترک ایران و روسیه به شمار می رود.

اسدالله عباسی استاندار گیلان چهارشنبه ۲۸ دی ماه ۱۴۰۱ در دیدار «ایگور لویتین» دستیار ویژه رئیس جمهور روسیه با ابراز خرسندی از حضور هیات کشور روسیه در گیلان، افزود: استمرار دیدارها و افزایش هماهنگی های دو کشور بویژه در استان گیلان بعنوان دروازه تجارت بین الملل ایران اسلامی، گامی اثربخش در جهت پیشبرد برنامه های مشترک ایران و روسیه در حوزه های مختلف است.

وی با بر شمردن ظرفیت ها و مزیت های فراوان استان گیلان، اضافه کرد: قطع یقین راه اندازی خط ریلی رشت- آستارا که کریدور شمال به جنوب را به هم متصل می کند، در گسترش همکاری های فی مابین ایران و روسیه بسیار موثر خواهد بود.

عباسی اظهار کرد: توجه ویژه رهبر معظم انقلاب اسلامی در دیدار رئیس جمهور روسیه به موضوع راه آهن رشت-آستارا و نیز تاکیدات و برنامه های اجرایی دولت سیزدهم به دستور آیت الله دکتر رئیسی رئیس محترم جمهوری نشاندهنده اهمیت تسریع در روند اجرای این پروژه استراتژیک است.

نماینده عالی دولت در گیلان تصریح کرد: اجرای راه آهن رشت- آستارا که در توسعه روابط و تجارت بین المللی نقش بسزایی دارد، گامی موثر در پیشبرد برنامه های مشترک ایران و روسیه و دیگر کشورهای حاشیه دریای خزر است.

عباسی ادامه داد: توجه به اقتصاد دریامحور در کنار اقتصاد گردشگری و کشاورزی، وجود بنادر مختلف در گیلان و حضور میلیون ها مسافر در استان در فصول مختلف سال از جمله ظرفیت ها و مزیت های فراوان تنها در حوزه گردشگری و تجاری است که شکوفایی آن در برنامه های راهبردی دولت سیزدهم به نفع مردم است.

*دستیار ویژه پوتین: تعاملات گسترده روسیه و ایران، راهگشا و موثر در تحقق اهداف مشترک

دستیار ویژه رئیس جمهور روسیه نیز در این دیدار، تعاملات گسترده میان دو کشور را راهگشا و موثر در تحقق اهداف مشترک توصیف کرد و گفت: در این سفر از پروژه راه آهن رشت- آستارا و بندر کاسپین بازدید خواهم کرد تا تصویر دقیقی از روند اجرای پروژه داشته باشم.

ایگور لویتین راه اندازی خط ریلی رشت- آستارا را حائز اهمیت عنوان و بیان کرد: نگاه روسیه اینگونه است که احداث این خطی ریلی علاوه بر توسعه فعالیت های تجاری بین دو کشور، فضای بهره مندی بیشتر مردم از موهبت دریای خزر را فراهم کند.

در این دیدار که خیرالله خادمی معاون وزیر راه و شهرسازی ایران و مدیرعامل شرکت ساخت‌وتوسعه زیربناهای حمل‌ونقل کشور و هیاتی از مدیران زیرساختی، راه ها و شرکت های حمل و نقل و لجستیک روسیه نیز حضور داشتند، آخرین وضعیت پروژه های مشترک و زمینه های همکاری های مشترک مورد بررسی قرار گرفت.

بازدید هوایی از مسیر راه آهن رشت-آستارا و راه آهن رشت-بندرکاسپین و همچنین بازدید میدانی از ظرفیتهای بنادر آستارا و کاسپین انزلی از جمله برنامه های سفر دستیار ویژه رئیس جمهور روسیه  به استان گیلان بود.

*اهداف سفر هیئت اقتصادی گیلان به روسیه چیست؟

تمایل روسیه برای سرمایه گذاری در خط آهن رشت- آستارا و تکمیل و بهره برداری از آن نشان می دهد که گیلان نقشی مهمی و تاثیر گذاری در گشایش وضعیت اقتصادی کشور دارد و هدف سفر هیئت اعزامی گیلان به کشور روسیه رایزنی در موارد ذکر شده با مسوولان روسی است.

استان گیلان به دلیل وجود بنادری همچون بندر انزلی با ۱۷ پست اسکله و ظرفیت تخلیه و بارگیری سالانه ۱۰ میلیون تن کالا، بندر کاسپین با چهار پست اسکله فعال، یک پست اسکله رو رو و ظرفیت ۱۵ میلیون تن کالا، بندر آستارا، وجود منطقه آزاد انزلی، خط ترانزیتی دریایی، ریلی، زمینی و هوایی و همچنین به علت قرارگیری در حاشیه دریای خزر نقش مهمی در توسعه اقتصاد کشور از طریق عضویت ایران در اتحادیه جهانی اقتصادی اوراسیا دارد.

سابقه چند صد ساله گیلان در ارتباط با کشورهای حاشیه دریای خزر به ویژه روسیه، جمهوری آذربایجان و قزاقستان بدون شک منجر به آشنایی با فرهنگ تجاری و ساز و کارهای اداری کشورهای مزبور موجب اعتماد متقابل، سرعت بخشیدن به دریافت و ارائه خدمات و همچنین امکان گسترش امر تجارت (صادرات و واردات) می‌شود.

*نقش مهم و محوری گیلان در گسترش ارتباط میان ایران و روسیه

دی ماه سال ۱۴۰۰ بود که سنگ بنای دور جدید روابط اقتصادی ایران و روسیه به دنبال سفر آیت الله دکتر سید ابراهیم رئیسی رئیس‌جمهور کشورمان به روسیه بنا نهاده شد، سفری که نقطه آغاز گفت‌‌وگوی مقامات ۲ کشور برای توسعه روابط تهران – مسکو بود و در پایان آن سفر، مجموعه‌ نشست‌های مقام‌های دو کشور در این سفر،‌ بیانیه‌ای در هشت بخش شامل همکاری‌های تجاری و اقتصادی، مالی و بانکی، حمل‌ونقل و لجستیک و گمرک، صنعت و معدن، کشاورزی، انرژی و سلامت و بهداشت به امضا رسید.

از تأثیرات مثبت گسترش ارتباط میان روسیه و جمهوری اسلامی ایران، نقش مهم و محوری گیلان در تاسیس و راه اندازی مرکزی ایرانیان در آستراخان – دروازه ورود به بازار روسیه و درصد قابل توجه (حدود ۸۰ درصدی) گمرکات این استان در سهم کالاهای مراوده شده با اوراسیا است.

*تأثیرگذاری گیلان در رشد اقتصادی کشور در اتحادیه اوراسیا

عضویت ایران در اتحادیه اقتصادی اوراسیا پنجره‌ای جدیدی را برای ایران در عرصه اقتصادی و ترانزیتی باز کرد و با توجه به نقش محوری گیلان در توسعه صادرات، واردات و افزایش رشد اقتصادی کشور از طریق ارتباط با کشورهای حاشیه خزر، می‌توان سفر اسدالله عباسی استاندار گیلان را در صدر هیئتی متشکل از مسوولان و کارشناسان اقتصادی، عمرانی و سیاسی به کشور روسیه بسیار مهم و حائز اهمیت برشمرد.

منطقه آسیای میانه و شرق اروپا به دلیل رقابت قدرت‌های جهانی، وجود نفت و گاز و مسیرهای تجاری و انرژی منطقه‌‌ای ویژه ازلحاظ ژئوپولوتیکی، ژئواستراتژیکی و ژئواکونومیکی است که این سه ویژگی را شاید نتوان هم‌زمان در هیچ جای دنیا مشاهده کرد و به این منظور اتحادیه اوراسیا با هدف تسهیل تجارت، ایجاد بازار مشترک در حوزه کشورهای مستقل هم سود عضو، حذف تدریجی قوانین گمرکی در داخل اتحادیه، برقراری تعرفه خارجی مشترک در میان کشورهای عضو و هماهنگ‌سازی تشریفات گمرکی تشکیل شد.

*تسریع روند احداث راه‌آهن رشت ـ آستارا هدف اصلی سفر استاندار گیلان به روسیه

با توجه به اهمیت کریدور شمال به جنوب در گسترش تجارت و اقتصاد کشور، مقام معظم رهبری در آخرین دیدارشان  با رئیس‌جمهور روسیه و با تأیید سخنان رئیس‌جمهور روسیه ولادمیر پوتین درباره ضرورت راه‌اندازی خط آهن رشت- آستارا، این کار را موجب تکمیل خطِ حمل‌ونقل شمال- جنوب و به نفع هر دو کشور دانستند.

لذا با تلاش‌های فراوان و رایزنی‌های متعدد در ۲۷ اردیبهشت سال جاری توافقنامه احداث خط آهن رشت – آستارا بین جمهوری اسلامی ایران و روسیه طی مراسمی با حضور آیت الله دکتر سید ابراهیم رئیسی رئیس جمهور ایران و ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه به صورت ویدئو کنفرانس به امضا رسید و از این‌‌ رو یکی از برنامه‌های مهم نماینده عالی دولت در گیلان در کشور روسیه دیدار با معاون وزیر راه دولت روسیه و پیگیری آخرین وضعیت توافق‌های ترانزیتی، کریدور شمال جنوب و پروژه راه‌آهن رشت آستارا بود ‌و امضای چندین تفاهم نامه در این خصوص است.

*نقشه راه‌آهن رشت–آستارا روی میز؛ روسیه: آماده آغاز مطالعات زمین‌شناسی هستیم

جمعی از مدیران وزارت حمل و نقل فدراسیون روسیه در نشستی با سفیر ایران و استاندار گیلان، به ارائه نقشه مقدماتی راه‌آهن رشت- آستارا پرداختند و اعلام کردند که روسیه آماده اعزام کارشناسان به ایران برای آغاز مطالعات زمین‌شناسی این خط ریلی است.

در این نشست که دوشنبه ۲۰ آذرماه جاری در سالن تشریفات سفارت ایران در مسکو برگزار شد، مدیران کل همکاری بین‌المللی و حمل و نقل جاده‌ای وزارت حمل و نقل فدراسیون روسیه، معاون اول رئیس شرکت راه‌آهن و معاون رئیس اتحادیه حمل و نقل جاده‌ای این کشور حضور داشتند.

*استاندار: آمادگی گیلان برای آغاز مطالعات خط ریلی رشت – آستارا

استاندار گیلان در این نشست، با اشاره به کاهش سطح تراز آب دریای خزر، اراده کشورهای ساحلی برای حل این مشکل را خواستار شد و گفت: با توجه به اعلام کشور روسیه در زمینه لایروبی رود ولگا،‌ شتاب‌بخشی به این عملیات را خواستار هستیم تا امکان عبور کشتی‌ها با ظرفیت حداکثری حمل کالا در مسیر دریایی کریدور شمال – جنوب در دریای خزر فراهم شود.

اسدالله عباسی افزود: استان گیلان با بهره‌برداری از خط ریلی رشت – بندر کاسپین در ماه‌های آینده، ظرفیت جدیدی برای نقش‌آفرینی در حمل ترکیبی ( زمینی – دریایی) کالا در کریدور شمال – جنوب را خواهد داشت.

استاندار گیلان با اشاره به تأکید رؤسای جمهوری ایران و روسیه بر تکمیل زیرساخت‌های کریدور، آمادگی این استان را برای میزبانی کارشناسان روس برای آغاز مطالعات خط ریلی رشت – آستارا را اعلام کرد.

عباسی در ادامه با اشاره به بازدید خود از گمرک آستارا به عنوان مرز زمینی تأکید کرد که عزم جدی در راستای رفع مشکلات، شتاب‌بخشی به فرایندهای گمرکی و عبور محموله‌های کالا از مرزهای بین‌المللی استان گیلان وجود دارد.

وی با اشاره به ملاقات خود با لویتین دستیار رئیس‌جمهوری روسیه، باری دیگر آمادگی رشت را برای تبدیل به هاب حمل کالا در مسیر کریدور شمال – جنوب را اعلام کرد.

استاندار گیلان در پاسخ به پرسش طرف روس در زمینه لزوم یا عدم لزوم حق العمل کاری واسطه‌ها برای تردد محموله‌های بار طرف روس در گمرک آستارا گفت: نیازی به حق العمل و ایفای نقش واسطه‌ها نیست و چنانچه گزارشی در زمینه سوءاستفاده برخی افراد با این عنوان به دست ما برسد، با آن برخورد می‌کنیم.

* استقبال روسیه از پیشنهاد استاندار گیلان در برنامه های مشترک ایران، جمهوری آذربایجان و کشورشان

مدیرکل همکاری‌های بین‌المللی وزارت حمل و نقل روسیه نیز در این نشست از اراده جدی این کشور برای اجرای تعهدات خود در ساخت راه‌آهن رشت – آستارا سخن گفت و اظهار داشت: اعزام کارشناسان روس به ایران برای انجام مطالعات زمین‌شناسی این خط ریلی در دستور کار است.

ساپتکو با استقبال از پیشنهاد استاندار گیلان برای بررسی میدانی مسائل گذرگاه‌های مرزی در مسیر غربی کریدور شمال – جنوب در مسیر روسیه – جمهوری آذربایجان – ایران، ابراز امیدواری کرد که کارشناسان سه کشور در برنامه‌ای مشترک با حضور در گذرگاه‌های مرزی به بررسی وضعیت موجود و اتخاذ راهکارها برای شتاب‌بخشی به روند ترانزیت کالا در این مسیر بپردازند.

وی با اشاره به دیدار دو ماه قبل وزیر راه و شهرسازی ایران و معاون وزیر حمل و نقل روسیه در تاشکند، بر ایجاد خط تماس نزدیک و ویدیوکنفرانس در فواصل زمانی کوتاه برای پیگیری طرح‌های مشترک تأکید کرد.

مدیرکل همکاری‌های بین‌المللی وزارت حمل و نقل روسیه با بیان اینکه مسکو از ایده شکل‌گیری شرکت مشترک کشتیرانی دو کشور در دریای خزر استقبال می‌کند، ایجاد خطوط منظم کشتیرانی در این دریا را در راستای رونق بخشی به حمل بار مؤثر دانست.

*حق تعلل در ساخت خط ریلی نداریم

معاون اول رئیس شرکت راه‌آهن روسیه نیز در این نشست با ارائه نقشه مقدماتی خط ریلی رشت – آستارا، تأکید کرد: با توجه به تأکید سران دو کشور بر اجرای سریع‌تر این خط ریلی، حق تعلل در این امر را نداریم.

پاولف در این راستا ابراز امیدواری کرد که زمین‌های مورد نیاز برای ساخت این خط ریلی، هر چه سریعتر تخصیص یابد تا عملیات ساخت آن پس از انجام مطالعات زمین‌شناسی آغاز شود.

*تأکید بر توسعه بنادر گیلان در سفر هیئت اعزامی گیلان به روسیه

از دیگر برنامه‌های سفر چند روزه هیئت اعزامی اقتصادی و سیاسی  گیلان به کشور روسیه رایزنی با مسوولان مربوطه در راستای توسعه زیرساخت‌های بندری و مسائل مربوط به حمل‌ونقل دریایی، زمینی و ریلی استان‌ است.

مجتمع بندری انزلی یکی از بنادرهای مهم در گیلان است که سابقه‌ای ۳۰۰ ساله در عرصه حمل و نقل دریایی دارد و امروزه با ۱۷ پست اسکله و امکان تخلیه و بارگیری ۱۰ میلیون تن کالا در سال بزرگترین و مجهزترین مجتمع بندری ایرانی حاشیه دریای خزر است.

بندر انزلی با قرار گرفتن در گذر تجاری بین‌المللی شمال – جنوب و سایر کریدورهای بین‌المللی نقش برجسته‌ای در صنعت حمل و نقل دریایی با کشورهای حاشیه دریای خزر و اروپایی دارد.

بندر کاسپین نیز که با هدف توسعه روابط اقتصادی با کشورهای حاشیه خزر و راه‌اندازی کریدور شمال – جنوب در منطقه آزاد انزلی احداث شده در کنار بندر آستارا جزو بنادر مهم گیلان در حوزه ترانزیتی و صادرات و واردات کالا محسوب می‌شود، لذا به همین منظور هیئت اقتصادی اعزامی گیلان با حضور در روسیه در تلاش تا شرایط توسعه بنادر موجود در استان را توسعه دهند، زیرا  با تکمیل بنادر انزلی و کاسپین ظرفیت بنادر گیلان از جمله انزلی در صادرات و‌ واردات کالا به بیش از ۳۰ میلیون تن افزایش می‌یابد.

*رفع محدودیت‌های گمرکی و ترانزیتی مهمترین مشکل تجار گیلانی و روسی

دیگر مزیت‌های گیلان که این استان را در حوزه تجارت خارجی‌مطرح کرده است تولید انواع مواد غذایی و محصولات کشاورزی است.

به گفته کارشناسان حوزه کشاورزی، تولیدات باغی که با کیفیت بالا و دانش روز  در حال تولید است، قدرت رقابت‌پذیری و بازاریابی در کلیه بازارهای جهانی را دارد و هزینه ارسال این محصولات با توجه به زیر ساخت هایی که در بخش های، جاده‌ای، ریلی و دریایی در حال شکل گیری است نیز بسیار کاهش یافته است از این رو معرفی این محصولات به کشورهای حاشیه خزر و عضو اتحادیه اقتصادی اوراسیا از جمله روسیه می‌تواند به افزایش صادرات محصولات غیر نفتی کمک کند.

همچنین مشکلات گمرکی و محدودیت‌هایی که در شمال کشور  برای صادر کنندگان محصولات کشاورزی وجود دارد، این موضوعات و چالش ها با هماهنگی دستگاه‌ها و وزارت‌خانه‌های مرتبط دست اندرکار حوزه تجارت در کمیته توسعه صادرات غیر نفتی مطرح شده است.

به همین منظور استاندار گیلان به همراه هیئت اقتصادی اعزامی از گیلان‌ در دیدار با تجار گیلانی و روسی به دنبال رفع این محدودیت‌ها و مشکلات گمرکی و همچنین ایجاد شرایطی به منظور تسهیل در توسعه محصولات کشاورزی است تا تجار با هدف‌گذاری منطقی بتوانند محصولات و تولیدات خود را با هزینه کم، بسته‌بندی مناسب و قابل رقابت در بازارهای جهانی و‌ روسیه عرضه کنند.

*هموار کردن مسیر برای صادرات دیگر برنامه استاندار گیلان در کشور روسیه

یکی دیگر از مشکلات تجار در حوزه های گمرکی، ترانزیتی و حذف تعهدات ارزی است لذا یکی از برنامه‌های استاندار گیلان در دیدار با تجار گیلانی هموار کردن مسیر برای صادرات کالاهای گیلانی به حوزه اوراسیا خواهد بود.

بدون شک‌ تمایل روسیه برای سرمایه گذاری در خط آهن رشت- آستارا و تکمیل و بهره‌برداری از آن نشان می‌دهد گیلان می تواند نقشی محوری و اساسی در گشایش وضعیت اقتصادی کشور ایفا کند به طوری که در ۲ سال اخیر هیئت‌های تجاری بسیاری از کشورهای مختلف به این گیلان سفر کردند.

استاندار گیلان در رأس هیاتی متشکل از فعالان اقتصادی و تجار این استان به روسیه سفر کرده است، در ادامه برنامه‌های این سفر در استان آستراخان و جمهوری داغستان روسیه، با مقامات دولتی و فعالان بخش خصوصی این مناطق دیدار و گفت و گو خواهد کرد.